Tháp Eiffel – Wikipedia tiếng Việt

Tháp Eiffel (tiếng Pháp: Tour Eiffel) là một công trình kiến trúc bằng thép nằm trên công viên Champ-de-Mars, cạnh sông Seine, thành phố Paris. Vốn có tên nguyên thủy là Tháp 300 mét (Tour de 300 mètres), công trình này do kỹ sư Gustave Eiffel và các đồng nghiệp của mình thiết kế và xây dựng từ năm 1887 tới năm 1889 nhân dịp Triển lãm thế giới năm 1889, và cũng là dịp kỷ niệm 100 năm Cách mạng Pháp.

Chiều cao nguyên bản của công trình là 300 mét nếu theo đúng thiết kế, nhưng cột ăng ten trên đỉnh đã giúp tháp Eiffel đạt tới độ cao 325 mét. Từ khi khánh thành vào năm 1889, tháp Eiffel là công trình cao nhất thế giới và giữ vững vị trí này trong suốt hơn 40 năm. Ngay từ đầu, ngoài chức năng để du lịch, tháp Eiffel còn được sử dụng cho các mục đích của ngành khoa học. Ngày nay, tháp tiếp tục là một trạm phát sóng truyền thanh và truyền hình cho vùng đô thị Paris.

Trở thành hình tượng của ” kinh đô ánh sáng “, tháp Eiffel là một trong những khu công trình kiến trúc nổi tiếng nhất toàn thế giới. Từ khi khánh thành cho tới năm 2007, tháp đã có hơn 236 triệu lượt khách viếng thăm. Riêng năm 2007, tháp Eiffel đã đón rước gần 7 triệu hành khách, giữ vững vị trí khu công trình thu phí lôi cuốn nhất trên quốc tế. [ 9 ]Tháp Eiffel vốn được phong cách thiết kế để làm ” cái đinh của Triển lãm quốc tế năm 1889 tại Paris “, phô trương những công nghệ tiên tiến kiến thiết xây dựng của Pháp. Vào thời kỳ đầu, khu công trình đã gây ra những tranh cãi về vẻ nghệ thuật và thẩm mỹ, công suất … Tuy vậy, tháp Eiffel vẫn giành được thành công xuất sắc nhanh gọn, trở thành khu vực lôi cuốn hành khách bậc nhất và số lượng dần không thay đổi từ những năm 1960 [ 10 ] .Địa chỉ chính thức của tháp Eiffel ở số 5 quốc lộ Anatole France, Quận 7, Paris. Nằm bên sông Seine, tháp Eiffel thuộc đường thẳng mở màn từ Palais de Chaillot, qua vườn Trocadéro và sông, tới Eiffel rồi chạy dọc Champ-de-Mars, đến École Militaire và gần như thẳng tiếp tới tháp Montparnasse. Đây đều là những khu công trình nổi tiếng của Paris, được hoàn thành xong trong những quy trình tiến độ khác nhau. Sân của Palais de Chaillot, bên cạnh trung tâm vui chơi quảng trường Trocadéro, là khu vực lý tưởng nhất để ngắm nhìn tháp .Ngay sau Triển lãm quốc tế năm 1889, tháp Eiffel đã thuộc chiếm hữu của thành phố Paris. Hiện nay khu công trình do Công ty khai thác tháp Eiffel ( Société d’exploitation de la tour Eiffel – SETE ) quản trị. Với ba tầng sàn, khoảng trống của tháp Eiffel được chia cho nhiều dịch vụ khác nhau. Ngoài hai nhà hàng quán ăn Altitude 95 và Le Jules-Verne nằm ở tầng hai và ba, tháp còn có những hiệu ăn nhanh, phòng tọa lạc, shop lưu niệm, điểm truy vấn Internet, shop bán những con tem kỷ niệm của Pháp … Tổng cộng, tháp Eiffel cần đến khoảng chừng 500 nhân viên cấp dưới, gồm 250 người thuộc SETE và 250 nhân viên cấp dưới cho những dịch vụ còn lại [ 11 ]. Đón tiếp khách du lịch đến từ mọi vương quốc, tháp Eiffel Open tổng thể những ngày trong năm, từ 9 giờ tới 24 giờ trong khoảng chừng 13 tháng 6 tới 31 tháng 8 và 9 giờ 30 tới 23 giờ trong khoảng chừng thời hạn còn lại của năm [ 12 ] .
Các thông số kỹ thuật size của tháp Eiffel [ 13 ] :

Tầng mặt đất[sửa|sửa mã nguồn]

Tầng một
	Vị trí	Chân tháp
	Kích thước	Cạnh 25 m, cao 4 m
	Xây dựng	1887
	Chất liệu	Bê tông, sỏi, sắt

Bốn chân của tháp Eiffel tạo thành một hình vuông vắn lớn có cạnh 125 mét, theo đúng với ĐK tại cuộc thi năm 1886. Chiều cao 325 mét với 116 ăng ten, nền tháp Eiffel nằm ở độ cao 33,5 mét so với mực nước biển .

Móng: Hai cột trụ phía École Militaire nằm trên một lớp bê tông dày 2 mét, bên dưới còn một lớp sỏi. Chiều sâu của móng là 7 mét. Hai cột trụ phía sông Seine cũng tương tự và nằm dưới mức nước của sông. Các công nhân đã phải làm việc trong những ket-xon – giếng chìm hơi ép – bằng kim loại bịt kín. Mười sáu khối móng chống đỡ cho mỗi chân tháp và các bu lông mỏ neo lớn bằng thép dài 7,80 mét cố định cho các trụ.

Chân tháp: Mỗi chân tháp mang hình vuông, nằm ở bốn góc hình vuông lớn. Nền của các trụ này là những bệ bê tông cao 4 mét, cạnh 25 mét. Ngày nay, các quầy bán vé nằm ở các chân phía Bắc và Tây, mỗi năm tiêu thụ 2 tấn giấy vé. Cầu thang máy đặt ở các chân phía Đông và Tây, khoảng tám phút một chuyến. Còn cầu thang bộ nằm ở chân tháp phía Đông, gồm 1.665 bậc lên tới đỉnh nhưng chỉ mở cho công chúng lên tới tầng ba. Ở chân tháp phía Nam còn có một cầu thang máy dành riêng cho nhân viên và khách của nhà hàng Le Jules-Verne trên tầng hai.

Vòng cung: Được đỡ bởi bốn trụ, các vòng cung này ở độ cao 39 mét so với mặt đất và có đường kính 74 mét. Theo bản vẽ ban đầu của Stephen Sauvestre, phần vòm cung còn được trang trí cầu kỳ. Đối với công trình, vòm cung này có chức năng thẩm mỹ và giúp chân tháp vững chắc[14].

Tầng hai
	Cao	57,63 m
	Kích thước	Cạnh 70,69 m
	Diện tích	4.200 m²
	Xây dựng	1887
	Chất liệu	Sắt

Ở độ cao 57 mét so với mặt đất, tầng hai của tháp Eiffel có diện tích quy hoạnh 4.200 m², mang hình vuông vắn tương tối và hoàn toàn có thể chứa khoảng chừng 3.000 người .Một hiên chạy chạy bao quanh tầng hai, được cho phép hành khách ngắm nhìn toàn cảnh 360 °C ủa Paris. Trên hiên chạy trang bị những kính viễn vọng cùng hướng dẫn giúp hành khách quan sát những khu công trình của thành phố. Mặt phía ngoài ghi tên 72 nhà khoa học của quốc tế trong hai thế kỷ XVIII và XIX .Tầng hai còn có nhà hàng quán ăn Altitude 95 ngụ trên hai tầng nhỏ. Altitude 95 có những bàn nhìn ra ngoài quang cảnh thành phố, phía ngược lại là những bàn nhìn vào phía bên trong của tháp. Tên của nhà hàng quán ăn có nghĩa : chiều cao 95 mét, tức độ cao tầng hai của tháp so với mực nước biển .Ở tầng này cũng hoàn toàn có thể thấy nhiều vết tích của lịch sử dân tộc ngọn tháp. Như những đoạn cầu thang xoáy trôn ốc, vốn là nguyên bản của khu công trình, dẫn lên tới tận đỉnh. Chiếc cầu thang này đã được tháo vào năm 1986 khi thực thi những việc làm tái tạo quan trọng. Cắt thành 22 phần, 21 đoạn của cầu thang đã được đem bán đấu giá và hầu hết những người mua là những nhà sưu tập Hoa Kỳ .Cuối cùng, một đài quan sát ở đỉnh được cho phép ghi lại những giao động, đổi khác của tháp dưới ảnh hưởng tác động của gió và co và giãn nhiệt. Gustave Eiffel đã phong cách thiết kế cho ngọn tháp chịu được biên độ 70 cm, nhưng thực tiễn chưa khi nào xảy ra đến mức độ đó. Trong đợt nắng nóng năm 1976, biên độ co và giãn đạt mức 18 cm và trong trận bão tháng 12 năm 1999, sức gió 240 km / giờ, biên độ giao động chỉ tới 13 cm. Pierre Affaticati và Simon Pierra cũng khắc phục yếu tố co và giãn này vào năm 1982 với giải pháp gia cố thêm những sắt kẽm kim loại khác nhau cho khung tháp [ 14 ] .

Tầng ba
	Cao	115,73 m
	Kích thước	Cạnh 40,96 m
	Diện tích	1.650 m²
	Xây dựng	1888
	Chất liệu	Sắt

Ở độ cao 115 mét so với mặt đất, tầng ba của tháp Eiffel có diện tích quy hoạnh 1.650 mét vuông, mang hình vuông vắn tương đối và hoàn toàn có thể chứa khoảng chừng 1.600 người .Tầng ba được xem là tầng lý tưởng nhất để ngắm nhìn Paris. Độ cao của tầng đạt mức tối ưu so với những khu công trình xung quanh. Ở tầng bốn, những khu công trình này sẽ trở nên khó nhìn ngắm bởi khoảng cách quá xa. Khi thời tiết quang đãng, tầm nhìn của tầng ba ước tính tới 55 km về hướng Nam, 60 km về hướng Bắc, 65 km về hướng Đông và 70 km về hướng Tây .Dưới sàn, những ô kính được cho phép hành khách ngắm nhìn xuống phía mặt đất. Các lưới sắt được lắp bao quanh nhằm mục đích ngăn ngừa những dự tính nhảy ra ngoài không trung của những người muốn tự sát hoặc những nhà thể thao mạo hiểm .Nhà hàng nhà hàng siêu thị Le Jules-Verne với 95 bàn ăn, được cuốn sách hướng dẫn nổi tiếng Michelin xếp hạng 1 sao và Gault-Millau nhìn nhận 16/20. Mở cửa từ năm 1983, trang trí của nhà hàng quán ăn vẫn được giữ nguyên, mang màu trầm và kín kẽ, với những tác phẩm điêu khắc bằng sắt kẽm kim loại. Qua những ô cửa kính của nhà hàng quán ăn, thực khách hoàn toàn có thể ngắm nhìn quang cảnh thành phố Paris. Bếp trưởng nhà hàng quán ăn là Alain Reix, cùng với 30 phụ bếp và bồi bàn. Ngoài ra còn có 60 nhân viên cấp dưới khác. Nằm ở độ cao 123 mét, nhà hàng quán ăn có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 500 m² và được sử dụng một cầu thang riêng đặt ở chân tháp phía Nam chung với những nhân viên cấp dưới bảo trì. Phần nhiều người mua của Le Jules-Verne là khách du lịch và những bàn ăn ở đây đều phải đặt trước một thời hạn dài : khoảng chừng từ 1 tháng cho bữa trưa và ba tháng cho bữa tối. Cũng như tháp Eiffel, nhà hàng quán ăn Le Jules-Verne Open cả bảy ngày trong tuần [ 14 ] .

Tháp Eiffel năm 1888	Tháp Eiffel năm 2005

Sau triều đại Napoléon III, nước Pháp phải đương đầu với cuộc cuộc chiến tranh Pháp-Phổ rồi sau đó là Công xã Paris kết thúc bằng Tuần lễ đẫm máu. Năm 1875, nền Đệ Tam cộng hòa được khai sinh. Tuy vậy, những không ổn định chính trị vẫn tiếp nối .

Những lợi ích của khoa học đã sinh ra các cuộc Triển lãm thế giới. Từ cuộc triển lãm đầu tiên, Great Exhibition of the Works of Industry of All Nations – Đại triển lãm Công nghiệp các Quốc gia, được tổ chức tại Luân Đôn năm 1851, những nhà cầm quyền nhanh chóng nhận thấy phía sau việc đánh cuộc công nghệ mang hình bóng những lợi ích chính trị, và sẽ là phí phạm nếu không biết tận dụng. Trưng bày những tiến bộ công nghệ, các quốc gia tổ chức triển lãm cũng biểu lộ sự vượt trội của mình trên những nước châu Âu khác, chính là các nước đang chiếm giữ một phần lớn lãnh thổ của thế giới.

Với cái nhìn này, nước Pháp đã tổ chức triển khai nhiều cuộc Triển lãm quốc tế, vào những năm 1855, 1867 và 1878. Jules Ferry, quản trị Hội đồng Nhà nước từ 1883 tới 1885, đã quyết định hành động tiếp đón một Triển lãm quốc tế nữa tại Pháp. Ngày 8 tháng 11 năm 1884, Jules Ferry ký sắc lệnh chính thức nhận tổ chức triển khai Triển lãm quốc tế năm 1889 tại Paris, thời hạn từ 5 tháng 5 tới 31 tháng 10 năm 1889. Năm được chọn chính là dịp kỷ niệm 100 năm Cách mạng Pháp, Paris sẽ lại một lần nữa là ” TT ” của quốc tế .Mặc dù vậy sáng tạo độc đáo về ngọn tháp 300 mét đã được khai sinh ở Tân Lục Địa, tại Hoa Kỳ với nền kinh tế tài chính trẻ và năng động. Cho dịp Triển lãm quốc tế năm 1876 tại Philadelphia, những kỹ sư Clark và Reeves đã tưởng tượng một cột tháp hình tròn trụ đường kính 9 mét, giữ bởi những dây néo bằng sắt kẽm kim loại, néo xuống một đường kính 45 mét chung quanh, chiều cao 1.000 foot, tức khoảng chừng 300 mét. Gặp những yếu tố về kinh tế tài chính, cột tháp The Centennial Tower – Tháp Thế Kỷ – đã không khi nào được triển khai, nhưng dự án Bất Động Sản được đăng tải ở Pháp trên tạp chí Nature. Cũng ý tưởng sáng tạo đó, kỹ sư người Pháp Sébillot đưa ra một ngọn ” tháp mặt trời ” bằng sắt chiếu sáng thành phố Paris. Để triển khai, Sébillot cộng tác với Jules Bourdais, kiến trúc sư từng thiết kế xây dựng Palais du Trocadéro cho cuộc Triển lãm quốc tế năm 1878. Cùng nhau, hai người tham vọng một dự án Bất Động Sản khác, ” tháp hải đăng ” bằng đá granit, cao 300 mét, với nhiều phiên bản. ” Tháp hải đăng ” từng cạnh tranh đối đầu với dự án Bất Động Sản của Gustave Eiffel, nhưng sau cuối đã không khi nào được thực thi .

Thiết kế dự án Bất Động Sản[sửa|sửa mã nguồn]

Vào tháng 6 năm 1884, hai kỹ sư của công ty Eiffel, Maurice Koechlin và Émile Nouguier, trưởng phòng nghiên cứu và điều tra và trưởng phòng giải pháp, chăm sóc đến dự án Bất Động Sản một chiếc tháp bằng sắt kẽm kim loại cao 300 mét. Họ kỳ vọng sẽ hoàn toàn có thể biến khu công trình đó thành cái đinh của Triển lãm quốc tế năm 1889 .Ngày 6 tháng 6, Maurice Koechlin lần tiên phong ký họa hình dáng của khu công trình. Ký họa miêu tả một cột tháp 300 mét, bốn trụ cong gặp nhau ở đỉnh, với năm tầng sàn, chia cột tháp thành sáu đoạn 50 mét. Gustave Eiffel xem xét đề cương này, tuy nói không thú vị, nhưng sau cuối nhượng bộ trước những quan điểm và được cho phép theo đuổi điều tra và nghiên cứu dự án Bất Động Sản. Stephen Sauvestre, kiến trúc sư trưởng của công ty Eiffel vẽ lại và đổi khác phần đông : thêm những chân được xây nặng nề, củng cố tháp bằng một cấu trúc hình vòng cung ở tầng hai, giảm bớt số tầng sàn từ 5 xuống còn 2, thêm chóp cho phần đỉnh tháp … [ 15 ]Bản thiết kế mới được đưa đến cho Gustave Eiffel và lần này Eiffel đã hài lòng. Ngày 18 tháng 9 năm 1884, ” Quyền được phép kiến thiết xây dựng những cột trụ và cột tháp sắt kẽm kim loại với chiều cao hoàn toàn có thể vượt quá 300 mét ” được ĐK với tên Eiffel cùng Koechlin và Nouguier. Rất nhanh sau đó, Gustave Eiffel mua lại của Koechlin và Nouguier để nắm độc quyền ngọn tháp tương lai và do đó, khu công trình được mang tên Eiffel .Để khởi đầu, Gustave Eiffel thuyết phục Édouard Lockroy, bộ trưởng liên nghành Bộ Công nghiệp và Thương mại thời kỳ đó, tổ chức triển khai một cuộc thi với mục tiêu ” điều tra và nghiên cứu năng lực thiết kế xây dựng trên Champ-de-Mars một ngọn tháp bắng sắt có đáy hình vuông vắn cạnh 125 mét và cao 300 mét “. Thể thức cuộc thi – vào tháng 5 năm 1886 – đã cho thấy lợi thế của Gustave Eiffel. Quyền kiến thiết xây dựng khu công trình hình tượng cho Triển lãm quốc tế ba năm sau đó gần như đã nằm trong tay Eiffel. Duy chỉ còn vấn đề mục đích của ngọn tháp, đó không hề chỉ là một khu công trình thiết kế xây dựng đơn thuần mà còn phải mang những tính năng khác. Về điểm này, Gustave Eiffel đã chỉ ra những ích lợi về mặt khoa học của ngọn tháp. Tuy nhiên tác dụng cuộc thi không trọn vẹn phản ánh lợi thế của Gustave Eiffel. Sự cạnh tranh đối đầu nóng bức với 107 dự án Bất Động Sản được gửi đến. Gustave Eiffel thắng cuộc, nhưng chỉ vừa khít hơn Jules Bourdais, người cũng đã đổi khác, định sẽ dùng vật liệu sắt thay vì granit .Hai yếu tố được đặt ra : thang máy và khu vực khu công trình. Hệ thống thang máy không làm hài lòng trưởng ban giám khảo cuộc thi, bắt buộc Eiffel phải biến hóa người đáp ứng. Vị trí của tháp bắt đầu được xem xét ở bờ bên kia sông Seine hoặc áp sát vào Palais du Trocadéro, thời nay là Palais de Chaillot. Cuối cùng, tháp được quyết định hành động kiến thiết xây dựng ngay tại Champ-de-Mars, vị trí của triển lãm, như một cổng vào .Vị trí và cả thể thức kiến thiết xây dựng, khai thác khu công trình được ký vào ngày 8 tháng 1 năm 1887 giữa Édouard Lockroy, nhân danh nhà nước Pháp, Eugène Poubelle, tỉnh trưởng tỉnh Seine, nhân danh thành phố Paris và Gustave Eiffel, với tư cách cá thể. Văn bản này ghi rõ ngân sách dự trù cho kiến thiết xây dựng : 6,5 triệu franc. Trong đó 1,5 triệu franc được trợ cấp, phần còn lại do Công ty khai thác tháp Eiffel của Gustave Eiffel chịu. Giá vé vào của trong thời hạn Triển lãm quốc tế cũng được ghi rõ và mỗi tầng đều phải có khoảng trống dành cho khoa học hoặc quân sự chiến lược. Ở lao lý 11 ghi :

Vai trò của Gustave Eiffel không nằm ở kiến trúc, thẩm mỹ và nghệ thuật – hoặc kém thẩm mỹ và nghệ thuật theo một số ít quan điểm – của khu công trình. Nhưng nhờ Gustave Eiffel, dự án Bất Động Sản ngọn tháp 300 mét được nhà nước quyết định hành động cho kiến thiết xây dựng và sau đó, Eiffel cùng những đồng nghiệp biến dự án Bất Động Sản thành công trình thực tiễn. Từ dự án Bất Động Sản, thiết kế cho tới khi khai thác, khu công trình gặp không ít khó khăn vất vả và Gustave Eiffel đã là người quyết định hành động phần đông hàng loạt. Eiffel cũng nhạy bén trở thành người độc quyền ngay từ khi dự án Bất Động Sản mới mở màn để rồi thực thi khu công trình được mang tên mình .
Quá trình thiết kế xây dựng thápBan đầu Gustave Eiffel dự kiến sẽ thiết kế trong 12 tháng. Thế nhưng thời hạn thực tiễn đã lê dài gấp đôi. Việc kiến thiết xây dựng được khởi đầu vào ngày 28 tháng 1 năm 1887 và kết thúc tháng 3 năm 1889, vừa khít trước khi chính thức Open Triển lãm quốc tế .Trên công trường thi công, số công nhân không khi nào vượt quá 250. Lý do là một phần nhiều thao tác trên phía thượng lưu, trong nhà máy sản xuất của công ty Eiffel ở Levallois-Perret. Ví dụ 2.500.000 đinh tán được sản xuất cho chiếc tháp, nhưng chỉ 1.050.846 được đóng tại công trường thi công, chiếm 42 % tổng số. Phần lớn những thành phần được lắp ghép trên mặt đất tại xưởng ở Levallois-Perret, thành từng đoạn năm mét với những bu lông trong thời điểm tạm thời, sau đó tại công trường thi công thay bằng những đinh tán nhiệt. Việc thiết kế xây dựng từng phần rồi ghép lại đã cần tới 50 kỹ sư thao tác trong hai năm với 5300 bản vẽ toàn diện và tổng thể hoặc chi tiết cụ thể .Thời gian tiên phong, những công nhân kiến thiết xây dựng những bệ bê tông cho bốn trụ của khu công trình. Điều này giúp giảm tối thiểu sức nén xuống nền đất, chỉ còn 4,5 kg / cm² ở phần dưới móng. Việc lắp ráp những thành phần sắt kẽm kim loại đúng chuẩn khởi đầu vào ngày 1 tháng 7 năm 1887, do Jean Compagnon chỉ huy. Tới độ cao 30 mét, những bộ phận được đưa lên nhờ những cần trục xoay cố định và thắt chặt trên đường dành cho thang máy. Từ 30 tới 45 mét, 12 giàn giáo bằng gỗ được kiến thiết xây dựng. Vượt qua 45 mét, những dàn giáo mới được lắp vào những xà của tầng hai. Sau đó tới thời gian nối những xà ngang với bốn trụ, vị trí của tầng hai. Công việc ráp nối này được thực thiện vào ngày 7 tháng 12 năm 1887. Sàn tầng hai được kiến thiết xây dựng ở độ cao 57 mét, những giàn giáo trong thời điểm tạm thời không thiết yếu. Tương tự, sau đó, từ tháng 8 năm 1888 đến sàn tầng ba, độ cao 115 mét [ 17 ] .Tháng 9 năm 1888, khi quy trình tiến độ trên công trường thi công đã được đẩy nhanh và kiến thiết xây dựng đến tầng ba, những công nhân tổ chức triển khai đình công. Họ đưa ra yếu tố giờ giấc lao động ( 9 giờ vào mùa đông và 12 giờ vào mùa hè ) và mức lương thấp so với nguy khốn phải gánh chịu. Gustave Eiffel chỉ ra rằng rủi ro đáng tiếc không khác nhau khi họ thao tác ở độ cao 200 mét hay 50 mét, và những công nhân đã được hưởng thù lao cao hơn trung bình so với những người thao tác cùng nghành thời kỳ đó. Cuối cùng, Gustave Eiffel nhượng bộ, đồng ý chấp thuận tăng lương nhưng phủ nhận yên cầu chỉ số ” rủi ro đáng tiếc biến hóa theo độ cao ” .Tháng 3 năm 1889, khu công trình hoàn thành xong và không có một tại nạn chết người nào xảy ra với những lao động. Chỉ một công nhân thiệt mạng, nhưng vào ngày chủ nhật, công nhân đó không thao tác mà dẫn vợ chưa cưới tới du lịch thăm quan khu công trình rồi ngã do mất cân đối. Chi tiêu thiết kế xây dựng của tháp Eiffel vượt 1,5 triệu franc so với dự trù. Thời gian kiến thiết cũng gấp đôi so với thỏa thuận hợp tác bắt đầu .Công việc ở đầu cuối là giám sát phương cách đưa công chúng lên tới tầng bốn của tháp. Các thang máy Backmann được dự trù khởi đầu và nằm trong dự án Bất Động Sản trình ban giám khảo cuộc thi vào tháng 5 năm 1886, nhưng bị ban giám khảo vô hiệu. Gustave Eiffel phải gọi đến ba nhà phân phối mới : Roux-Combaluzier và Lepape ( về sau trở thành Schindler ), công ty Otis của Hoa Kỳ và ở đầu cuối là Léon Edoux [ 17 ] .

Từ 1889 đến Chiến tranh quốc tế thứ hai[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 6 tháng 5 năm 1889, Triển lãm quốc tế Open và tới 15 tháng 5 thì công chúng được phép thăm quan tháp Eiffel. Trong khi kiến thiết xây dựng, khu công trình chịu nhiều lời gièm pha, đặc biệt quan trọng vào tháng 2 năm 1887 khu công trình đã phải nhận những chỉ trích của một vài nghệ sĩ lớn nhất của thời kỳ đó. Tuy vậy, khi khánh thành, tháp Eiffel giành được thành công xuất sắc ngay lập tức, tiếp đón một số lượng lớn khách viếng thăm. Tuần tiên phong, khi những thang máy còn chưa hoạt động giải trí, đã có 28.922 người leo lên tháp bằng cầu thang bộ. Khi kết thúc hội chợ, trong 32 triệu khách của Triển lãm quốc tế, có 2 triệu người đã xum xê lên ngọn tháp này. Ở triển lãm, tháp Eiffel không phải khu công trình duy nhất lôi cuốn đám đông. Tòa nhà tọa lạc máy móc, dài 440 mét và rộng 110 mét, của Ferdinand Dutert và Victor Contamin, hay Vòm TT của Joseph Bouvard cũng đã gây ấn tượng .Nhưng sau khi kết thúc triển lãm, số lượng khách giảm xuống nhanh gọn. Năm 1899, chỉ có 149.580 lượt khách. Cuối cùng, để tăng nhanh khai thác thương mại của tháp, Gustave Eiffel cho giảm giá vé vào cửa, nhưng không vi phạm những ký kết trước đó. Phải đợi đến Triển lãm quốc tế năm 1900 cũng được tổ chức triển khai ở Paris, số lượng khách mới tăng trở lại. Dịp này, hơn một triệu vé đã được bán ra, nhưng chỉ bằng một phần hai số lượng của mười năm trước đó. Mức độ giảm sút còn can đảm và mạnh mẽ hơn nếu so sánh tuyệt đối, số lượng khách của Triển lãm quốc tế 1900 cao hơn so với năm 1889 .Năm 1901, số lượng lượt khách lại tụt xuống khiến tương lai của tháp bị rình rập đe dọa hoàn toàn có thể không qua được ngày 31 tháng 12 năm 1909, thời gian nhượng lại cho thành phố Paris. Đã có một vài quan điểm cho rằng khu công trình cần phải tàn phá .

Các thực nghiệm khoa học và phát thanh[sửa|sửa mã nguồn]

Ý thức được rủi ro tiềm ẩn và như đã dự trù trước khi thiết kế xây dựng, Gustave Eiffel đồng ý chấp thuận cho việc thực thi những thực nghiệm cũng như đặt trạm quan sát ngay từ năm tiên phong của ngọn tháp .Năm 1889, Eleuthère Mascart, giám đốc của Phòng TT Khí tượng Pháp, đã đặt một đài quan sát trên tháp Eiffel. Tháng 10 năm 1898, Eugène Ducretet lần tiên phong nối tín hiệu sóng giữa tháp Eiffel với điện Panthéon, khoảng cách 4 km. Năm 1903, đại úy Gustave Ferrié, tìm cách lặt đặt một mạng lưới điện báo không dây dù không được góp vốn đầu tư từ quân đội, những người vẫn ủng hộ những giải pháp cũ. Gustave Eiffel đã hỗ trợ vốn cho dự án Bất Động Sản này và được cho phép lắp một ăng ten trên đỉnh tháp. Từ năm 1921, những chương trình truyền thanh được phát sóng đều đặn từ tháp Eiffel và Truyền thanh tháp Eiffel – Radio Tour Eiffel được chính thức mở màn từ ngày 6 tháng 2 năm 1922 .Năm 1925, tháp Eiffel được sử dụng cho truyền hình, lần tiên phong tại Pháp. Với sự tiến triển của kỹ thuật, những buổi phát sóng thực nghiệm còn được triển khai trong khoảng chừng thời hạn 1935 tới 1939. Truyền hình từ đen trắng tiến tới truyền hình màu. Năm 1959, một cột phát sóng truyền hình mới nâng chiều cao của tháp lên 320,75 mét. Và năm 2005, truyền hình kỹ thuật số mặt đất cũng được lắp ráp trên tháp Eiffel [ 18 ] .
Năm 1944, tháp Eiffel thoát khỏi một vụ hỏa hoạn có chủ ý, do Quân đội Đức cho phép, rồi bị trưng dụng để liên lạc, bắt đầu là lực lượng Wehrmacht của Đức, tiếp đó đến quân đội Đồng Minh .Từ những năm 1960, lượng khách du lịch quốc tế tăng, trực tiếp kéo theo số lượng người thăm tháp. Lượng khách viếng thăm hàng năm tăng gần như đều đặn từ 1970 và lần tiên phong đạt số lượng 6 triệu vào năm 1998. Sự ngày càng tăng này đã dẫn đến việc cần thay đổi, tu sửa lại tháp. Công việc thực thi từ 1980 đến năm 1985, với ba hướng chính :

• Làm nhẹ bớt cấu trúc của công trình
• Xây dựng lại toàn bộ các thang máy và cầu thang bộ
• Sử dụng các biện pháp an toàn mới, phù hợp số lượng khách gia tăng.

Tháp Eiffel đã bớt đi 1340 tấn dư thừa, được sơn lại và giải quyết và xử lý chống ăn mòn. Các thang máy được thay mới và mở thêm nhà hàng quán ăn nhà hàng siêu thị Jules-Verne. Biện pháp chiếu sáng cũng được nâng cấp cải tiến .Tháp Eiffel trở thành hình tượng của Paris và nước Pháp, một trong những khu công trình nổi tiếng nhất quốc tế. Bắt đầu từ những thập niên cuối của thế kỷ XX, Champ-de-Mars cùng tháp Eiffel là nơi tổ chức triển khai những tiệc tùng, những buổi hòa nhạc của thành phố. Tính tới năm 2007, tổng số lượt người thăm tháp đã đạt tới số lượng hơn 236 triệu. Năm 2007, tháp Eiffel đón 6.893.000 lượt khách viếng thăm .

Toàn cảnh Paris nhìn từ tháp Montparnasse, 2008

Khánh thành ngày 31 tháng 3 năm 1889, tháp Eiffel trở thành khu công trình cao nhất quốc tế khi đó. Chiều cao 300 mét của tháp vượt xa khu công trình thứ hai, Tượng đài Washington cao 170 mét ở Hoa Kỳ. Trước khi tháp Eiffel triển khai xong, ngoài Tượng đài Washington, trên quốc tế cũng chỉ có hai khu công trình khác chạm tới số lượng 150 mét là nhà thời thánh Đức Bà Rouen của Pháp cao 150 mét và nhà thời thánh lớn Köln của Đức cao 169 mét .Trong thế kỷ XIX, đã có nhiều dự án Bất Động Sản về một khu công trình 300 mét hay 1000 foot, như của Jules Bourdais người Pháp hay hai kỹ sư Clarke và Reeves người Mỹ, nhưng tháp Eiffel là dự án Bất Động Sản duy nhất thành hiện thực. Năm 1890, tại Luân Đôn, với dự tính thiết kế xây dựng một tháp mới, một cuộc thi kiến trúc được tổ chức triển khai nhưng những bản vẽ gửi tới đa số quá tương đương với tháp Eiffel. Cuối cùng ban giám khảo cũng trao giải cho một bản thiết kế với khu công trình cao 1200 foot. Gustave Eiffel được mời thực thi nhưng đã phủ nhận. Được mở màn vào năm 1892, đến năm 1895, khi đã được 155 foot, khu công trình phải dừng lại do nền đất yếu [ 19 ] .Tháp Eiffel còn giữ vững thương hiệu khu công trình cao nhất cho tới tận năm 1930, khi tòa nhà Chrysler được khánh thành tại Thành Phố New York. Nếu tính khoảng chừng thời hạn giữ thương hiệu thì tháp Eiffel đạt 41 năm, cũng là số lượng kỷ lục từ thời gian hoàn thành xong của tháp tới nay. Sau tòa nhà Chrysler, những khu công trình cao nhất quốc tế thường nhanh gọn bị truất ngôi .Khi mới hoàn thành xong, chiều cao của tháp Eiffel là 300 mét. Sau đó, với việc đặt đặt cờ và những ăng ten, tổng chiều cao của khu công trình được tăng lên. Sự đổi khác nhiệt độ cũng ảnh hưởng tác động đến chiều cao của tháp do hiệu ứng co và giãn nhiệt. Vào mùa đông tháp Eiffel bị co lại và ngắn đi 10 cm, ngược lại vào mùa hè tháp cũng cao lên 15 – 17 cm. Lần đo đạc gần đây, ngày 2 tháng 4 năm 2005, tổng chiều cao của tháp cùng ăng ten là 325 mét. Tháp Eiffel vẫn là khu công trình cao nhất Paris và đứng thứ năm nước Pháp .

Công trình nổi tiếng[sửa|sửa mã nguồn]

Với thành công xuất sắc và dấu ấn kiến trúc, tháp Eiffel nhanh gọn trở thành hình tượng của Paris, một thành phố vốn đã có nhiều công nhiều nổi tiếng khác. Qua hơn một thế kỷ, tháp Eiffel là một trong những khu công trình nổi tiếng nhất, lôi cuốn nhất và Open trong rất nhiều tác phẩm văn học, điện ảnh, hội họa, nhiếp ảnh …Vào năm 1996, viện SOFRES, cơ quan tìm hiểu xã hội của Pháp, thực thi một cuộc tìm hiểu từ 15 tháng 3 tới 2 tháng 4 tại Ý, Anh, Tây Ban Nha, Đức, Mỹ và Nhật. Với câu hỏi ” Bạn hãy nêu ba khu công trình châu Âu mà bạn biết, dù chỉ cái tên “, tháp Eiffel đứng đầu trong tác dụng tại cả sáu vương quốc. Các khu công trình nổi tiếng khác của Paris như Khải Hoàn Môn, nhà thời thánh Đức Bà, Louvre, thành tháp Versailles cũng đạt được thứ hạng cao. Theo những quan điểm trong cuộc tìm hiểu, tháp Eiffel còn là hình tượng cho châu Âu và là khu công trình được những người vấn đáp viếng thăm nhiều nhất, sau khu công trình ở chính nước họ [ 20 ] .Trên khắp quốc tế, nhiều bản sao và những khu công trình mô phỏng theo tháp Eiffel được thiết kế xây dựng. Tại Hoa Kỳ, khách sạn và sòng bài Paris Las Vegas gần Las Vegas, Nevada, thực thi bản sao những khu công trình nổi tiếng của Paris : Khải Hoàn Môn, nhà hát Opéra Garnier và một tháp Eiffel có chiều cao 165 mét. Tương tự, tại thành phố Hàng Châu, Trung Quốc, một Paris thu nhỏ được kiến thiết xây dựng với tháp Eiffel cao 108 mét. Cũng ở Trung Quốc, thành phố Thâm Quyến còn có một bản sao khác cao khoảng chừng 100 mét .Ở Đức, tháp truyền thanh Berlin, kiến trúc mô phỏng tháp Eiffel, được kiến thiết xây dựng từ 1924 tới 1926 bằng vật liệu thép, cao 150 mét. Nổi tiếng hơn, tháp Tokyo tại Nhật Bản được hoàn thành xong năm 1958, có chiều cao 333 mét .

Khai thác thương mại[sửa|sửa mã nguồn]

Theo văn bản ngày 8 tháng 1 năm 1887, trong thời hạn Triển lãm quốc tế 1889, tháp Eiffel là gia tài của nhà nước Pháp, còn từ sau triển lãm, quyền sở hữu sẽ thuộc về chính quyền sở tại thành phố Paris. Cũng theo bản thoả thuận này, Gustave Eiffel được thay mặt đứng tên khai thác những quyền lợi của khu công trình và được hưởng lãi từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại tháp Eiffel trong vòng 20 năm, từ 1 tháng 1 năm 1890 đến 31 tháng 3 năm 1909. Với việc góp vốn đầu tư biến tháp Eiffel trở thành nơi triển khai những thí nghiệm khoa học và đặt trạm phát sóng, Gustave Eiffel đã lê dài quyền khai thác tháp thêm 70 năm, tính từ ngày 1 tháng 1 năm 1910 .Sau khi quyền khai thác của Gustave Eiffel hết hiệu lực hiện hành, hội đồng thành phố Paris giao việc kinh doanh thương mại tháp từ năm 1980 đến năm 2005 cho Công ty khai thác tháp Eiffel mới ( Société nouvelle d’exploitation de la tour Eiffel – SNTE ). SNTE có 30 % vốn chiếm hữu của thành phố Paris và 70 % vốn chiếm hữu của SAGI ( Société anonyme de gestion immobilière – Công ty đại chúng kinh doanh thương mại địa ốc ). Bản thân SAGI cũng là một công ty liên kết kinh doanh với 40 % vốn của thành phố Paris và 60 % vốn của Perexia, một Trụ sở của ngân hàng nhà nước Caisse d’Epargne .Từ ngày 13 tháng 12 năm 2005, quyền kinh doanh thương mại tháp được chuyển cho Công ty khai thác tháp Eiffel ( Société d’exploitation de la tour Eiffel – SETE ). SETE có 60 % vốn của chính quyền sở tại thành phố và 40 % vốn của những công ty tư nhân, gồm BTP Eiffage, Unibail, LVMH, Dexia và EDF. Hiện nay việc làm kinh doanh thương mại tháp đem lại việc làm cho khoảng chừng 500 người. Trong đó 250 nhân viên cấp dưới do SETE trực tiếp quản trị gồm tiếp tân, kỹ thuật và hành chính … 250 nhân viên cấp dưới còn lại thuộc những công ty được nhượng quyền kinh doanh thương mại ( nhà hàng quán ăn, quầy lưu niệm ) hoặc có hoạt động giải trí tại tháp ( Bưu điện Pháp, TDF, công an ) [ 11 ] .Ngay từ khi được trao quyền kinh doanh thương mại, Gustave Eiffel đã tính tới việc khai thác thương mại hình ảnh của tháp. Jules Jaluzot, giám đốc mạng lưới hệ thống shop Printemps từng ý kiến đề nghị được mua lại quyền khai thác hình ảnh để sản xuất hàng loạt bản sao tháp Eiffel, bày bán tại những shop Printemps. Sau nhiều lần khước từ, ở đầu cuối Gustave Eiffel quyết định hành động đưa quyền khai thác hình ảnh tháp Eiffel ra khoanh vùng phạm vi công cộng. Kể từ năm 1889, đã có hơn 5 tỷ tấm bưu thiếp in hình tháp Eiffel được bán ra. Tháp Eiffel là khu công trình có lượng bưu thiếp được bán lớn nhất quốc tế .

Quyền tác giả ảnh chụp đêm hôm[sửa|sửa mã nguồn]

Công ty khai thác tháp Eiffel yên cầu bản quyền về việc chụp hình trực diện đêm hôm khu công trình [ 21 ] :

Nền tảng pháp lý của yên cầu này không rõ ràng và cũng chưa được một tòa án nhân dân của Pháp nào bảo vệ cho quyền hạn đó của SETE .
Từ khi khánh thành tới nay, tháp Eiffel đã được sơn lại 17 lần, tức trung bình 7 năm một lần. Tháp cũng trải qua nhiều sắc tố, từ nâu đỏ tới vàng son rồi ở đầu cuối là màu nâu đồng như ngày này. Mỗi lần sơn lại, tháp Eiffel cần tới 60 tấn sơn cùng 50 km dây và 2 hecta lưới cho việc bảo hiểm, 1500 chổi, 5000 đĩa mài … và một đội 25 người thao tác trong hơn một năm .Gần đây nhất, tháp Eiffel được sơn lại từ tháng 12 năm 2001 tới tháng 6 năm 2003. Theo kế hoạch, lần sơn sau đó sẽ được khởi đầu vào cuối năm 2008 [ 22 ] .
Bắt đầu ngay từ lúc chưa triển khai xong, rồi sau khi kiến thiết xây dựng xong và cho tới ngày này, nhiều giải pháp chiếu sáng đã được sử dụng để làm điển hình nổi bật tháp Eiffel : gaz, điện, đèn neon, đèn natri và pháo hoa [ 23 ] .Năm 1888, khi còn đang kiến thiết xây dựng, pháo hoa đã được bắn ở tầng ba của tháp. Ngày nay, tháp Eiffel là khu vực bắt pháo hoa truyền thống lịch sử của ngày quốc khách Pháp, 14 tháng 7. Năm 1889, trong khoảng chừng thời hạn tiên phong, tháp được thắp sáng nhờ 10.000 bấc gaz. Nhưng từ 1900, trong chương trình của Triển lãm quốc tế ở Paris, việc thắp sáng được thay bằng điện .Năm 1925, André Citroën lắp ráp một bảng quảng cáo lớn cho thương hiệu của mình, trải cho tới tận phía trên đỉnh tháp. Chiếu sáng bằng 250.000 bóng điện với 6 sắc tố, thương hiệu xe hơi ” Citroën ” được viết theo lối Art déco. Quảng cáo này còn liên tục treo cho tới tận năm 1933 khi thành phố nâng giá lên gấp sáu lần so với năm 1926. Năm 1937, dành cho Triển lãm quốc tế thẩm mỹ và nghệ thuật ứng dụng, André Granet đưa ra giải pháp chiếu sáng mới làm điển hình nổi bật cấu trúc như đăng ten của tháp .Năm 1985, SNTE, công ty mới khai thác tháp Eiffel từ 1980, lắp ráp một mạng lưới hệ thống chiếu sáng màu vàng da cam vào bên trong của tháp với 352 đèn chiếu natri. Sau đó tháp được trang bị thêm cụm đèn pha ở đỉnh, chiếu sáng quét qua khung trời Paris với khoảng cách tới 80 km. Hai ” pha ” này gồm có bốn đèn chiếu hoạt động với những đèn xenon 6000 Watt, tuổi thọ khoảng chừng 1200 giờ và được tinh chỉnh và điều khiển bằng máy tính. Bốn đèn chiếu tạo thành hình chữ thập, lần lượt từng cặp đối lập chiếu sáng sau mỗi một phần tư vòng xoay .Năm 1999, một đồng hồ đeo tay đếm ngược được tạo bởi những ngọn đèn lắp trên tháp Eiffel, tính thời hạn tới năm 2000. Năm 2000, tháp được trang bị thêm 20.000 bóng điện nháy vào 10 phút sau 12 giờ trưa và 5 phút mỗi lúc chuyển giờ từ khi trời tối tới 1 giờ sáng. Để kết thúc, vào lúc 1 giờ sáng, những đèn này nhấp nháy thêm 10 phút, không cùng mạng lưới hệ thống chiếu sáng thường .Tháng 6 năm 2003, những đèn nháy được ứng dụng kỹ thuật mới. Từ khi trời tối cho tới 1 giờ sáng vào mùa đông, 2 giờ sáng vào mùa hè, mỗi lần chuyển giờ, 20.000 bóng đèn nháy trong 10 phút. Khi kết thúc, tức 1 giờ sáng vào mùa đông hoặc 2 giờ sáng vào mùa hè, những đèn này sẽ sáng lấp lánh lung linh trong mười phút, sau khi đã tắt mạng lưới hệ thống chiếu sáng thường .

Tháp Eiffel với nghệ thuật và thẩm mỹ[sửa|sửa mã nguồn]

Ngay từ tháng 2 năm 1887, trước khi hoàn thành, tháp Eiffel đã chịu sự chỉ trích của rất nhiều nghệ sĩ lớn của thời kỳ đó. Alexandre Dumas con, Guy de Maupassant, Charles Gounod, Leconte de Lisle, Victorien Sardou, Charles Garnier, François Coppée, Sully Prudhomme, William Bouguereau và Ernest Meissonier đã cùng nhau soạn một bức thư nổi tiếng để đả kích “cái vô tác dụng và quái dị của tháp Eiffel”, đăng ngày 17 tháng 2 năm 1887 trên tờ Le Temps. Ngược lại, những nghệ sĩ khác tỏ ra thích thú với công trình mới và ngọn tháp trở thành một đề tài, hoặc xuất hiện, phổ biến trong nghệ thuật.

Tranh của Paul-Louis Delance

Ngay từ khi việc xây dựng chưa hoàn thành, Georges Seurat rồi Paul-Louis Delance đã lấy tháp Eiffel làm chủ đề cho sáng tác của mình. Năm 1889, họa sĩ Roux tái hiện Lễ hội đêm Triển lãm thế giới 1889 và Jean Béraud với Lối vào Triển lãm 1889.

Tiếp đó, rất nhiều họa sỹ liên tục lấy cảm hứng từ tháp Eiffel, như : Douanier Rousseau, Paul Signac, Pierre Bonnard, Maurice Utrillo, Marcel Gromaire, Édouard Vuillard, Albert Marquet, Raoul Dufy, Marc Chagall và Henri Rivière [ 24 ]. Nhưng họa sỹ vẽ nhiều nhất và lấy cảm hứng trực tiếp từ tháp Eiffel là Robert Delaunay. Trong khoảng chừng thời hạn từ 1910 đến 1925, Robert Delaunay đã vẽ khoảng chừng 30 bức sơn dầu trên toan với tháp Eiffel là chủ đề TT [ 25 ] .

Ngoài ra có thể kể tới André Juillard với bộ 36 cái nhìn về tháp Eiffel (36 vues de la tour Eiffel) theo phong cách của Hokusai với 36 cái nhìn về núi Phú Sỹ. Tượng tự Henri Rivière cũng có 36 cái nhìn về tháp Eiffel với phương pháp in thạch bản[26].

Tháp Eiffel là cảm hứng cho nhiều ca sĩ, nhưng trên hết, tháp cùng bãi cỏ Champ-de-Mars và cả vườn Trocadéro là nơi tổ chức rất nhiều các buổi hòa nhạc lớn. Ngày 25 tháng 9 năm 1962, để quảng bá bộ phim The Longest Day, nhà sản xuất Darryl F. Zanuck đã tổ chức một buổi biểu diễn lớn ở Paris. Dịp đó, Édith Piaf, cùng với 1500 ống pháo hoa, đã biểu diễn trên tầng hai của tháp trước 25.000 khán giả[27]. Năm 1966, Charles Aznavour và Georges Brassens đã hát ở đây, ủng hộ chiến dịch Thế giới chống nạn đói. Ngày 14 tháng 7 năm 1995, Jean-Michel Jarre tổ chức buổi hòa nhạc kỷ niệm 50 năm thành lập UNESCO, tập trung hơn một triệu khán giả[28]. Gần đây nhất, ngày 10 tháng 6 năm 2000, Johnny Hallyday có một buổi biểu diễn trước 600 ngàn khán giả, sau đó được phát hành thành CD Johnny – Live à la tour Eiffel[29].

Trong nghệ thuật nhiếp ảnh, gần như tất cả các nghệ sĩ lớn đều từng thực hiện ít nhất một hình về tháp Eiffel. Có thể kể đến Robert Doisneau với La tour Eiffel “gondolée”, André Kertész với Shadows, Marc Riboud với Le peintre de la tour Eiffel hay Henri Cartier-Bresson…[30]

Từ thế kỷ XIX cho tới ngày này, tháp Eiffel Open trong nhiều tác phẩm văn học, cả ở vị trí chủ đề TT hoặc chỉ như một cụ thể tô điểm, đặc biệt quan trọng với những nhà văn Pháp, hay đúng hơn là văn học tiếng Pháp. Tuy vậy, cái mới và cái thời thượng của khu công trình không còn nên trong văn học đương đại, tháp Eiffel ít hiện hữu hơn so với thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX .

Trong khi xây dựng và khoảng thời gian đầu sau khi hoàn thành, tháp Eiffel là chủ đề của nhiều phân tích phê bình, thường tiêu cực, đăng trên báo chí. Ngay những dòng đầu tiên của La vie errante, Guy de Maupassant đã viết: “Tôi rời bỏ Paris và cả nước Pháp bởi vì tháp Eiffel hoàn thành làm tôi quá chán nản…”. Nhưng sau đó, với thành công lớn của tháp trong việc thu hút công chúng, nhiều nhà văn đã cân nhắc và thay đổi ý kiến.

Roland Barthes trong La Tour Eiffel đăng tải năm 1964 đã dành cho ngọn tháp rất nhiều cảm tình. Dino Buzzati trong Le K. viết về một công nhân hư cấu làm việc trong công trường xây dựng tháp. Pascal Lainé đề cập tới sự thai nghén, quá trình xây dựng công trình trong Le Mystère de la tour Eiffel. Thi ca, tháp Eiffel xuất hiện trong tác phẩm của Guillaume Apollinaire, Blaise Cendrars, Louis Aragon… Tháp cũng là chủ đề cho vở kịch Les Mariés de la tour Eiffel của Jean Cocteau năm 1921.

Điện ảnh và truyền hình[sửa|sửa mã nguồn]

Từ khi công nghệ điện ảnh bắt đầu phát triển, tháp Eiffel có mặt trong các thước phim của những đạo diễn nổi danh nhất. Thời kỳ đầu, tháp xuất hiện trong các bộ phim tài liệu như Panorama pendant l’ascension de la tour Eiffel của Louis Lumière năm 1897, Images de l’exposition 1900 của Georges Méliès năm 1900. Tác phẩm hư cấu đầu tiên với tháp Eiffel làm bối cảnh chính là bộ phim Paris qui dort (Paris ngủ) của René Clair năm 1923, dài 35 phút. Năm 1930, La Fin du monde (Thế giới chấm dứt) của Abel Gance là bộ phim dài đầu tiên về tháp Eiffel, thời lượng 1 tiếng 45 phút.

Từ những năm 1940, các nhà làm phim Hoa Kỳ bắt đầu quan tâm tới tháp Eiffel. Ernst Lubitsch, đạo diễn người Mỹ gốc Đức thực hiện Ninotchka với sự tham gia của Greta Garbo, sử dụng tháp Eiffel như một biểu tượng. Năm 1949, Burgess Meredith lần đầu tiên chuyển thể cuốn tiểu thuyết của Georges Simenon thành tác phẩm điện ảnh The Man on the Eiffel Tower (Người đàn ông trên tháp Eiffel).

Ngày 4 tháng 6 năm 1966, bộ phim truyền hình quan trọng đầu tiên về tháp, La Rose de fer (Bông hoa hồng thép), phần thứ 39 của loạt phim Cinq Dernières Minutes (Năm phút cuối cùng).

Từ những năm 1980, tháp Eiffel xuất hiện trong rất nhiều bộ phim Mỹ. Năm 1985, A View to a Kill, bộ phim thứ 14 về điệp viên 007 và là bộ phim James Bond cuối cùng của Roger Moore, lấy tháp Eiffel làm bối cảnh. Điện ảnh Mỹ ưa chuộng sử dụng hình ảnh tháp Eiffel bị phá hủy như biểu tượng cho Trái Đất bị đe dọa. Ngay từ năm 1953, trong bộ phim The War of the Worlds (Chiến tranh các thế giới), tháp Eiffel đã bị phá hủy. Cuối thế kỷ XX, hình ảnh này được các bộ phim khoa học viễn tưởng Independence Day, Mars Attacks! và Armageddon tiếp tục sử dụng.

Các mô hình khác[sửa|sửa mã nguồn]

Sau hơn một thế kỷ sống sót, hình ảnh khu công trình nổi tiếng này còn được sử dụng với nhiều mục tiêu, mô hình khác, như in trên tiền xu, tiền giấy, tem, bưu thiếp, game show điện tử, truyện tranh …Trong game show giải pháp thời hạn thực Command và Conquer ( 1995 ), tháp Eiffel là một trong những tiềm năng của trách nhiệm GDI ( Global Defense Initiative ). Năm năm sau đó, tháp liên tục Open trong phiên bản mới của game show này. Trong game show cho Playstation Twisted Metal 2 ( 1996 ), tháp Eiffel Open ở một trong 11 Lever, bài ” Monumental Disaster ” qua Paris. Công trình còn hiện hữu trong nhiều trò khác như Onimusha 3 : Demon Siege ( 2004 ), Evil Genius ( 2005 ) và Blazing Angels : Squadrons of WWII ( 2006 ) .

Một trong những cuốn truyện tranh được biết đến nhiều nhất có sử dụng tháp Eiffel là Adèle Blanc-Sec, tập hai: Le Démon de la tour Eiffel của Jacques Tardi[31]. Tháp Eiffel cũng xuất hiện trong trang bìa Blake et Mortimer của Edgar P. Jacobs, tập 8 S.O.S. Météores[32].

Các vấn đề tương quan[sửa|sửa mã nguồn]

Thể thao và những hành vi mạo hiểm[sửa|sửa mã nguồn]

Chiều cao và sự nổi tiếng khiến tháp Eiffel trở thành đích ngắm cho nhiều nhà thể thao trình diễn cũng như những người mạo hiểm triển khai những hành vi liều lĩnh .Tháng 4 năm 1900, Henry Deutsch de la Meurthe treo phần thưởng 100.000 franc ( tương tự 320.000 euro lúc bấy giờ ) cho cỗ máy bay nào hoàn toàn có thể triển khai hành trình dài khứ hồi giữa Saint-Cloud với tháp Eiffel trong vòng dưới 30 phút và trước hạn định tháng 10 năm 1904. Ngày 19 tháng 10 năm 1901, Alberto Santos-Dumont đã thực thi trong vòng 30 phút 42 giây với một kinh khí cầu và đoạt giải, san sẻ cùng những cộng tác của mình [ 33 ] .Ngày 4 tháng 2 năm 1912, Franz Reichelt, một thợ may người Áo, quyết định hành động nhảy từ tầng hai của tháp, trang bị một tấm dù tự chế [ 34 ]. Cú nhảy của Franz Reichelt được ghi hình và cuốn phim tài liệu dài khoảng chừng vài chục giây lúc bấy giờ vẫn còn. Trong cuốn phim, Franz Reichelt khởi đầu xoay người, đối lập với máy quay, tự hào khoe ” chiếc dù “, trong thực tiễn là một kiểu áo khoác đã được biến hóa. Franz Reichelt leo lên bép tầng hai, chần chừ một khoảng chừng thời hạn khá lâu, rồi quyết định hành động nhảy và rơi rất nhanh, nằm bẹp trên mặt đất. Đám đông tò mò vây quanh chân tháp Eiffel để nhìn thi thể Reichelt và cái hố nhỏ để lại trên nền đất Champ-de-Mars. Khám nghiệm tử thi cho thấy Reichelt đã chết trước khi chạm đất bởi cơn chấn động tim. Franz Reichelt là người khởi đầu cho list dài những kẻ mạo hiểm muốn thử nhảy từ tháp Eiffel, trong đó một số ít đã mất mạng .

Mặc dù trong khi xây dựng chỉ có một tai nạn chết người – không phải tai nạn lao động – nhưng tới nay danh sách những người chết liên quan đến ngọn tháp được thống kê với đủ các lý do khác nhau. Từ khi bắt đầu tới nay, con số nạn nhân tử vong là 366 người, lý do: các cú thể thao thất bại, tai nạn, tự tử…[35] Từ nhiều thập kỷ, công ty khai thác tháp đã lắp đặt một hệ thống lưới để phòng ngừa các tai nạn cũng như ngăn chặn những kẻ mạo hiểm. Mặc dù vậy, nhiều người bất chấp nguy hiểm vẫn tìm cách vượt qua. Như ngày 17 tháng 5 năm 2005, một người Na Uy 31 tuổi đi cùng hai người bạn, tất cả đều là môn đồ của trò “base jump”, leo lên tháp. Vượt qua được lưới sắt, người đàn ông Na Uy này nhảy từ tầng ba xuống và chết vào lúc 22 giờ mặc dù có mang dù[36].

Victor Lustig : ” người bán tháp Eiffel “[sửa|sửa mã nguồn]

Một trong những vấn đề ghi dấu ấn nhất, không tương quan tới thể thao, là vụ lừa đảo của Victor Lustig. Vào năm 1925, Victor Lustig, có sự giúp sức của Dan Collins, biệt danh ” Dapper Dan “, đã thành công xuất sắc trong việc lừa bán tháp Eiffel làm từng mảnh cho một người kinh doanh thương mại sắt phế liệu [ 37 ] .Đọc trên báo được tin tháp Eiffel hoàn toàn có thể sẽ bị phá dỡ, Victor Lustig nảy ra dự tính tạo một tài liệu giả được in dấu của Bộ Bưu điện và Điện báo xây dựng tổ chức triển khai chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về tháp. Sau đó Lustig mời năm công ty quan trọng nhất về sắt phế liệu đến khách sạn sang trọng và quý phái Crillon trên trung tâm vui chơi quảng trường Concorde cho một cuộc thanh toán giao dịch kín. Victor Lustig đóng giả thứ trưởng còn Dapper Dan vai chánh văn phòng. Victor Lustig phát biểu với những đại diện thay mặt của những công ty : ” Thưa những ngài, cơ quan chính phủ sẽ phải phá bỏ tháp Eiffel ! Và những ngài tập hợp ở đây để nhận thầu việc làm đó ! “. Tiếp theo, Victor Lustig đưa những đại diện thay mặt ra thăm tháp bằng xe limousine. Người cả tin nhất đã đồng ý chấp thuận ký cho Victor Lustig một tấm séc lớn, coi như quà lót tay .Sau khi đã rút tiền từ tấm séc, hai kẻ lừa đảo trốn sang Áo. Một thời hạn sau, cả hai cùng quay lại Paris với dự tính tìm những nhà buôn sắt vụn khác. Nhưng vì công an theo dõi nên Victor Lustig cùng Dan Collins chạy sang Thành Phố New York .

Sự việc này được ghi lại trong cuốn sách The Man Who Sold the Eiffel Tower (Người đàn ông bán tháp Eiffel) của James F. Johnson và Floyd Miller, nhà xuất bản Doubleday phát hành năm 1961. Năm 1964, Claude Chabrol thực hiện bộ phim dựa trên câu chuyện này với tựa đề Les Plus Belles Escroqueries du monde (Cú lừa đẹp nhất thế giới).

Lượng khách viếng thăm[sửa|sửa mã nguồn]

Công viên Champ-de-Mars, khu vực dưới chân tháp EiffelSau thành công xuất sắc tức khắc của Triển lãm quốc tế năm 1889, lượng khách thăm tháp Eiffel giảm xuống ngay năm tiếp theo. Con số gần như là giảm liên tục trong mười năm cho tới Triển lãm quốc tế năm 1900, đạt hơn một triệu khách. Lượng khách tụt xuống ngay năm 1901 rồi mở màn tăng chậm, khoảng chừng từ 120.000 tới 260.000 cho đến năm 1914. Thời gian Chiến tranh quốc tế thứ nhất, từ 1915 đến 1918, tháp Eiffel đóng cửa .Sau cuộc chiến tranh, từ 1919 tới 1939, tháp lôi cuốn khoảng chừng 480.000 khách mỗi năm và đạt đỉnh 800.000 vào 1931 khi diễn ra Triển lãm thuộc địa và 1937 với Triển lãm quốc tế. Từ 1940 đến 1945, một lần nữa, tháp Eiffel phải ngừng hoạt động bởi thế chiến .Sau Chiến tranh quốc tế thứ hai, tháp được Open cho công chúng vào tháng 6 năm 1946 và lượng khách khởi đầu tăng trở lại. Năm 1963 là năm tiên phong tháp Eiffel đạt hai triệu khách viếng thăm. Bắt đầu từ thời hạn này, nhờ sự tăng trưởng của du lịch quốc tế, lượng khách của tháp tăng đều đặn. Năm 1972, lần tiên phong đạt số lượng 3 triệu khách, năm 1984 đến số lượng 4 triệu, 1989 lên tới 5 triệu và năm 1998 tháp đón 6 triệu khách .Cho tới ngày 31 tháng 12 năm 2007, đã có 236.445.812 lượt khách bước chân lên tháp Eiffel. Con số 300 triệu khách sự đoán sẽ đạt tới vào năm 2017 .

Một trong những khu công trình lôi cuốn nhất quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 2007, tháp Eiffel đạt 6,893 triệu lượt khách, là công trình thu phí được viếng thăm nhiều nhất trên thế giới[38]. Tuy là biểu tượng nổi tiếng của Pháp, quốc gia đón lượng khách quốc tế nhiều nhất[39], nhưng tháp Eiffel không phải địa điểm đón tiếp nhiều du khách nhất. Nhà thờ Đức Bà Paris, địa điểm miễn phí đã thu hút 13,5 triệu lượt khách, đứng đầu nước Pháp[40]. Disneyland, công viên giải trí ở ngoại ô Paris, cũng thu hút 12,5 triệu lượt khách[41]. Mang tính chất du lịch, khác với công viên Disneyland, tháp Eiffel chỉ thu hút các du khách từ nơi khác tới thăm Paris. Lý do thu phí và thời gian xếp hàng mua vé cũng làm giảm bớt một số lượng lớn khách của tháp.
 

Thống kê lượng khách thăm tháp từng năm[sửa|sửa mã nguồn]

Biểu đồ lượng khách của tháp Eiffel từ 1889 tới 2007 [10]
Khách xếp hàng mua vé ở chân tháp

Thống kê tổng lượng khách tính đến từng năm[sửa|sửa mã nguồn]

Thống kê tổng lượng khách tính đến từng năm, trong đó hai khoảng thời gian Chiến tranh thế giới thứ nhất và Chiến tranh thế giới thứ hai tháp Eiffel đóng cửa. Tháng 6 năm 1946, tháp mở cửa trở lại.

 

Trạm phát sóng[sửa|sửa mã nguồn]

Tháp Eiffel là trạm phát thanh sóng analog chính cho toàn vùng Paris. Ngoài ra, tháp cũng phát những sóng phát thanh FM, truyền hình analog và truyền hình kỹ thuật số .
Khoảng 30 chương trình FM được phát từ tháp, trong đó có :

Từ ngày 31 tháng 3 năm 2005, truyền hình kỹ thuật số mặt đất được phát sóng từ tháp Eiffel .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://topatoz.net
Category: Nhà cửa